Ο κ. Μάνος Κουτουλάκης, Περιφερειολόγος, αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Ανάβρας προκειμένου να διαπιστώσει ότι η γεωγραφική απομόνωση δεν πρέπει να καθορίζει τις επιλογές που πρέπει να κάνουμε για την ανάπτυξη, μιας και η περίπτωση της Ανάβρας, καταδεικνύει ότι υπάρχει χώρος να προωθημένες και κυρίως υλοποιήσιμες ιδέες.
Επίσης αναφέρθηκε και στην παρουσίαση του Καθηγητή κ. Επαμεινώνδα Πανά υπογράμμιζοντας ότι μέσα απο την εμπεριστατωμένη παρουσίαση του έδωσε ένα εξαιρετικό αναπτυξιακό προφιλ για τις Κυκλάδες.
«Μας είπε», τόνισε, «τι πρέπει να κάνουμε, φεύγοντας απο εδώ».
Αναλυτικότερα, τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του κ. Κουτουλάκη είναι τα εξής :
– Η πρωτογενής παραγωγή ή αγροτική ανάπτυξη μεμονωμένα είναι δύσκολο να συμβεί στις Κυκλάδες, άρα πρέπει να δούμε συμπληρωματικά με τη ναυαρχίδα της οικονομίας των Κυκλάδων τον τουρισμό, και ως τέτοια έχει φοβερές προοπτικές.
– Η καινοτομία δεν είναι ένα ρομπότ που μαζεύει ελιές αλλά μια νέα έξυπνη ιδέα που γίνεται προϊόν
– Όσοι μιλάμε για την τοπική βιώσιμη ανάπτυξη μικρών κυκλαδονησων, πρέπει να αποκτήσουν δικό τους αναπτυξιακό πρόγραμμα, ένα δικό τους ξεχωριστό αναπτυξιακό σχέδιο, πρέπει να παρέμβουμε για :
– Να διασφάλισουμε κοινωνική συνοχή
– Να άρουμε τον αναπτυξιακό δυισμό
– Να αναδείξουμε τη νησιωτικότητα
– Να βελτιώσουμε την ελκυστικότητα
– Να ανασυγκροτήσουμε το παραγωγικό μοντέλο
– Να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε τον φυσικό πλούτου
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ
– Χωροταξία – πολεοδομία (κακός συνεργάτης) – κτηματολόγιο (αν αποκτήσουμε ποτέ)
– Ολοκληρωμένη προσέγγιση για μικρά νησιά.
Όρια στο ΠΩΣ
ΕΣΠΑ, ΠΑΑ, ΕΠ Αλιείας, Προγράμματα ΕΕ
– Λιγότεροι – αλλά στοχευμένοι οι δημόσιοι πόροι , οι δημοτικοί πόροι
– Χρηστή διαχείριση και συνετή διοίκηση των οικ. υποθέσεων των δήμων που ανήκουν τα μικρά Κυκλαδονήσια, και μια τοπική δημοκρατία και ισοτιμία θα μπορούσαν με μια αναδιάταξη εσωτερικών πόρων να διαθέτουν και να συνεισφέρουν και οι τοπικοί φόροι που εισπράττονται και πρέπει να αποδίδουν πίσω. Για να τροφοδοτήσουν :
1. Τη μικρή επιχειρηματικότητα (αυτή θέλουμε στα μικρά νησιά)
2. Δημόσιες υποδομές – προσπελασιμότητα – περιβάλλον (άξονας παρέμβασης)
3. Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών
4. Κοινωνική οικονομία και ανθρώπινο δυναμικό
Τι πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά το σχεδιασμό
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο – τον Δεκέμβριο εγκρίθηκαν τα νέα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ – όλες οι περιφέρειες και τα υπουργεία είναι σε φάση εξειδίκευσης που θα δοθούν τα 20 δις. Στοχευμένες δράσεις για μέγιστο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα
Οι στρατηγικές προκλήσεις
– Νέα δημοτική περίοδος – 5ετής
– Νέα προγραμματική περίοδος 2014-2020
– Μειωμένη εθνική χρηματοδότηση για ανάπτυξη, απασχόληση, επενδύσεις σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια
– Αυξημένες απαιτήσεις από Δήμους και κράτος για άσκηση πολιτικών «κρίσης»
– Ανταγωνιστικό πλαίσιο διεκδίκησης πόρων
– Νέοι κανόνες για ΕΔΕΤ
– Το κόστος της «μη προσαρμογής»
Επιχειρησιακές προκλήσεις
– Ποιος προγραμματίζει
– Πώς προγραμματίζει
– Πώς εμπλέκει άλλους στο σχεδιασμό
Δομές (υπουργεία – περιφέρειες ΕΔΑ, Αναπτυξιακές, Επιμελητήρια, Δήμοι)
Διαπιστώσεις
– Συμπτωματική διαχείριση κοινοτικών πόρων
-Αποσπασματική προσέγγιση σε θέματα ενημέρωσης πόρων, χρηματοδότησης διοίκησης και πολιτικής
Στόχος η βελτίωση της αγωγιμότητας πόρων – να φέρουμε χρήματα
ΕΕ και ΕΛΛΑΔΑ – Ύπαρξη σχεδίων με ξεκάθαρη στρατηγική (δε το συνηθίζουμε)
– Σύνδεση αναγκών με στόχων και έργα
– Σύνδεση πόρων με συγκεκριμένο στόχο
Αλλάζει η μεθοδολογία πρόσβασης των δικαιούχων στους κοινοτικούς πόρους
– Ολοκληρωμένες χωρικές παρεμβάσεις
-Κοινή χρήση πόρων ΕΣΠΑ και πρωτοβουλιών ΕΕ
Κεντρικές πρωτοβουλίες ΕΕ (Horizon, LIFE, YEI, EU – COSME κτλ)
Που θα βρούμε να τα κάνουμε όλα αυτά
Πρέπει να μάθουμε να διαβάζουμε τον χάρτη χρηματοδοτήσεων
– Χωρική συνοχή: Ισάξιος στόχος πολιτικής συνοχής.
Η περιοχή που παρεμβαίνουμε είναι σημαντική
Εφαρμογή σε ειδικές κατηγορίες χώρου: παράκτιος χώρος, νησιωτικά συμπλέγματα, ορεινές περιοχές, υποβαθμισμένα αστικά κέντρα κλπ
Η χώρα αποφάσισε να έχει 4 τομεακά προγράμματα και τα να χειρίζονται τα υπουργεία και 13 προγράμματα που τα χειρίζονται οι περιφέρειες
Τα τέσσερα τομεακά προγράμματα
– Θα διατεθούν 3,8 δις για την ανταγωνιστικότητα και επιχειρηματικότητα
– 400 εκατ. για μεταρρύθμιση δημοσίου
– 3,7 δις για περιβάλλον, μεταφορές
– 2 δις για εκπαίδευση, κατάρτιση, απασχόληση
Το ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου, αθροίζει 168 εκατ. ευρώ δημόσια δαπάνη, μοιράζοντας τα χρήματα αυτά σε 5 προτεραιότητες
– Ενίσχυση ανταγωνιστικότητος και καινοτομίας
– Σημαντικοί πόροι για αειφορική ανάπτυξη και διαχείριση πόρων
– Βελτίωση βασικών υποδομών (οδικά, μεταφορικά, προσπελασιμότητα)
– Προώθηση κοινωνικής ένταξης – ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού
– Ενίσχυση περιφερειακής συνοχής (25 εκατ. ευρώ για ολοκληρωμένη διαχείριση λημμάτων πόσιμου νερού, ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς, αναβάθμιση λιμενικών υποδομών κ.α.)
ΤΙ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙ ΤΟ Ν. ΑΙΓΑΙΟ
Από τομεακά ΕΠ – 139 εκατ. ευρώ
• 72,8 εκατ. ευρώ για δράσεις ανταγωνιστικότητας και επιχειρηματικότητας
• 23 εκατ. ευρώ για δράσεις ανθρώπινου δυναμικού και προώθηση κοινωνικής οικονομίας, στήριξη κοινοτικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων
• Από 3-20 εκατ. ευρώ, σε έργα στοχευμένα για το νότιο αιγαίο
• Το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, 20 εκατ. ευρώ στην περιφέρεια
• Το επιχειρησιακό πρόγραμμα αλιείας τουλάχιστον 20 εκατ. ευρώ
Αυτά είναι η βεντάλια δυνητικής χρηματοδότησης για ιδιώτη- δήμο -επιμελητήριο -πολιτιστικούς συλλόγους
Πως επωφελούνται τα μικρά νησιά των Κυκλάδων μέσω του ΕΣΠΑ
Συνδυάζουμε πόρους από όλα τα ταμεία, όχι μόνο από το Ανάπτυξης
– Υιοθέτηση κοστολογημένου και στοχευμένου αναπτυξιακού προγράμματος για μικρά κυκλαδονήσια
– Ολοκληρωμένος χαρακτήρας στρατηγικής και όχι αποσπασματικός
-Λογική ώριμου φρούτου ή διεκδίκηση ρόλου
– Επιμερισμός ευθύνης υλοποίησης (με εμπλοκή όλων των εταίρων της α ναπτυξιακής διαδικασίας , δήμοι, πολίτες, παραγωγικοί φορείς, επιχειρηματίες)
– Η χρηματοδότηση ενός τέτοιου προγράμματος μπορεί να φτάσει τα 25-30 εκατ. δολάρια.
Τρία στάδια
1. Διάγνωση τοπικών αναγκών
2. Συμμετοχικότητα – διαβούλευση
3. Μόχλευση χρηματοδότησης